Luchtweginfecties pluimvee

Er zijn verschillende bacteriën en virussen die luchtweginfecties bij kippen kunnen veroorzaken. In de volksmond wordt verkoudheid bij kippen al snel snot genoemd.

Acute snot (Coryza)

Bij de hobbykip is dit de meest voorkomende variant. Avibacterium Paragallinarum is de bacterie die deze aandoening veroorzaakt. De infectie kan via het oog en neusslijmvlies binnen komen. De incubatietijd (tijd tot het optreden van eerste ziekte na besmetting) is 3 tot 10 dagen. De infectie gaat vrij snel door het koppel.

De symptomen zijn:

• Dikke kop, met name door zwelling (vochtophoping) van de neus bijholte en de huid onder het oog; gezwollen lellen.
• Grijzige tot etterige, draden trekkende uitvloei uit neus en ogen
• Rochelende ademhaling en benauwdheid
• Dicht zittende ogen
• Diarree
• Vermagering

Behandeling kan uitgevoerd worden na diagnose door een dierenarts met de juiste antibiotica. Het nadeel is echter dat het volledig uitroeiien van de bacterie slecht mogelijk is. Dikwijls zijn er weer periodes dat de acute snot de kop op kan steken.

De bacterie blijft in de omgeving niet lang in leven (max 2 dagen). Als het zo is dat u na een besmetting met een nieuw koppel kippen wilt starten dan is een leegstand van het hok na grondige reinigen van een week over het algemeen voldoende.

Chronische snot (mycoplasma gallisepticum)

Chronische snot of CRD (Chronic respiratoy disease) wordt veroorzaakt door mycoplasma gallisepticum. De infectie kan via het ei overgedragen worden. Veel kippen dragen het dan bij zich en pas bij een vermindering van de weerstand zal de kip ziek worden. Het is dan ook zaak een hardnekkige aandoening binnen een koppel goed aan te pakken.

De symptomen:

• Reutelen, proesten
• Dikke kop
• Verminderde eetlust en gewichtsverlies
• Soms ook uitvloeiing uit de neus en niesen

Vaak openbaart deze infectie zich door het tegelijk aanwezig zijn van een andere infectie. Bijvoorbeeld infectieuse bronchitis of New Castle Disease.

Behandeling is mogelijk met de juiste antibiotica, het effect van de behandeling is wel afhankelijk van eventuele bijkomende infecties. Hygiëne is van belang om de besmettingsdruk laag te houden. Als je laat gaat behandelen kan de kip chronisch last houden van de luchtwegen en dus, of steeds terugkerende klachten hebben of blijvend bijgeluiden bij de ademhalnig hebben.

Gaapziekte

Gaapziekte wordt veroorzaakt door syngamus trachea een worm die in de luchtpijp woont van onder andere kippen, maar ook wilde vogels. Met name jonge dieren zijn gevoelig voor deze infectie.

De infectie verloopt via de ontlasting, volwassen wormen leggen eitjes, de kip hoest deze op en de eitjes zitten in de ontlasting. Vervolgens wordt de infectie via een tussengastheer (bijvoorbeeld een regenworm) weer opgenomen door de kip.

De symptomen:

• Schudden met de kop
• Gapen
• Naar lucht happen
• Vermageren

De besmetting is door ontlastingsonderzoek vast te stellen. Als deze infectie speelt is het belangrijk om alle dieren te ontwormen, maar vooral ook goed de mest op te ruimen, anders blijven er herbesmettingen optreden.

Overige luchtweginfecties

Er zijn nog verschillende infecties die met name in de commerciële pluimveehouderij tot grote problemen kunnen leiden. Dan moet je denken aan ILT (infectieuze laryngotracheïtis), NCD (New Castle Disease, pseudovogelpest) of Aviaire influenza (klassieke vogelpest).

Deze ziektes zijn soms aangifteplichtig, dat wil zeggen dat wij als dierenarts de ziekte moeten melden bij de NVWA.

Voor Pseudovogelpest (NCD) is een vaccinatie voor tentoonstellingsdieren of bedrijfsmatig gehouden pluimvee verplicht.